မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ကမၻာ့ဒုကၡသည္မ်ား မဟာမင္းႀကီးရုံးမွ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရေသာ ဒုကၡသည္မ်ားအား ေနထုိင္ခြင့္ႏွင့္အတူ အလုပ္လုပ္ကုိင္ခြင့္ပါေပးသြားေတာ့မည္ျဖစ္ေႀကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ဒုကၡသည္မ်ားအား အစုိးရမွ တရား၀င္ ယာယီေနထုိင္ခြင့္ ကဒ္ျပားမ်ားအား မႀကာခင္ထုတ္ေ၀ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ UNHCR မွ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားသူေပါင္း (၈၀,၀၀၀) ေက်ာ္ရွိေနသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ဒုကၡသည္မ်ားအား အစုိးရမွ ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ား မႀကာခဏျပဳလုပ္ေနခဲ႔ရာမွ ယခုကဲ႔သုိ႔ အစီအစဥ္ျပဳလုပ္ေပးလုိက္သျဖင့္ မေလးရွားႏုိင္ငံေရာက္ ဒုကၡသည္မ်ားက အထူး၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္ေနႀကသည္။
မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ UNHCR မွ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားသူေပါင္း (၈၀,၀၀၀) ေက်ာ္ရွိေနသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ဒုကၡသည္မ်ားအား အစုိးရမွ ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ား မႀကာခဏျပဳလုပ္ေနခဲ႔ရာမွ ယခုကဲ႔သုိ႔ အစီအစဥ္ျပဳလုပ္ေပးလုိက္သျဖင့္ မေလးရွားႏုိင္ငံေရာက္ ဒုကၡသည္မ်ားက အထူး၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္ေနႀကသည္။
" ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဟုိအရင္ကဆုိရင္ UN ကဒ္ေတြ ကုိင္ထားရင္လည္း ေႀကာက္ေနရတယ္။ ရဲလာ ( စြမ္းအားရွင္အဖြဲ႔)၊ ရဲေတြကုိ အျမဲတမ္း ႀကည့္ေနႀကရပါတယ္။ အိပ္တာေတာင္ စိတ္ခ်လက္ခ် မအိပ္ရဲႀကဘူး။ ဘယ္အခ်ိန္ ေအာ္ပရာစီ (စစ္ဆင္ေရး) ၀င္မလဲ ေႀကာက္ေနႀကရတယ္။ ေနာက္ျပီး အဖမ္းခံရရင္လဲ ကန္႔( အက်ဥ္းစခန္း) ေတြကုိေရာက္သြားရင္ မလြယ္ဘူး။ တကယ့္ငရဲေရာက္သလုိပါပဲ" ဟု မေလးရွားေရာက္ ဒုကၡသည္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကုိေအာင္ေက်ာ္မွ ေျပာႀကားသြားခဲ႔သည္။
မေလးရွားအစုိးရသည္ ယခင္အခ်ိန္မ်ားက UN ကဒ္ကုိင္ေဆာင္ထားသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ႔သည္။ ထုိ႔အျပင္ ရဲမ်ားမွ စစ္ေဆး၍ UN ကဒ္ကုိင္ေဆာင္ထားသူမ်ားထံမွ ေငြေႀကးေတာင္းခံျခင္းမ်ား ရွိခဲ႔သည္။ သို႔ေသာ္လည္း မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ရွိေနေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ တရားမ၀င္ အလုပ္သမားမ်ားအား ခန္႔ထားျခင္းျဖင့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ပုိမုိရရွိေနႀကသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ေအးဂ်င့္အဆက္အသြယ္ျဖင့္ လာေရာက္သူမ်ားကုိ လစာအျပင္၊ ေအးဂ်င့္ခမ်ားကုိပါ ေပးေဆာင္ရသျဖင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ စိတ္ပ်က္ေနႀကသည္။ တရားမ၀င္ အလုပ္သမားမ်ားအား ခန္႔ထားျခင္းျဖင့္ လစာကုိသာ ေပးႀကရသည္။
အဆုိပါ ဒုကၡသည္အသိအမွတ္ျပဳကဒ္ ကုိင္ေဆာင္ထားသူမ်ား အေနျဖင့္ တတိယႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ မထြက္ခြာမီအခ်ိန္တြင္ မေလးရွားတြင္ ေနထုိင္ရင္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရရွိႏုိင္မည့္ အစီအစဥ္သစ္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ ဒုကၡသည္အသိအမွတ္ျပဳကဒ္ ကုိင္ေဆာင္ထားသူမ်ား အေနျဖင့္ တတိယႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ မထြက္ခြာမီအခ်ိန္တြင္ မေလးရွားတြင္ ေနထုိင္ရင္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရရွိႏုိင္မည့္ အစီအစဥ္သစ္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဒါတြတ္ ဆရီ ဟီရွာမူဒင္က ေျပာဆုိခဲ႔ရာတြင္ ယခုကိစၥကုိ ဘာေႀကာင့္ စီစဥ္ရသလဲဆုိရင္ ဒီဒုကၡသည္ေတြဟာ ဒီႏုိင္ငံမွာ ခဏတျဖဳတ္ပဲ ေနထုိင္ႀကမယ့္သူေတြျဖစ္လုိ႔ပါပဲ ဟု ေျပာႀကားခဲ႔သည္။
" ဒါေပမယ့္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကေတာ့ ဘက္ေပါင္းစုံကေန ေသေသခ်ာခ်ာ စီစစ္သြားဖုိ႔လုိပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြ အလုပ္လုပ္လုိ႔ရႀကမွာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ခ်ည္းပဲ ဆုံးျဖတ္လုိ႔ေတာ့ မရပါဘူး။ တျခားသက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႔ အျမင္ေတြကုိပါယူျပီး ဆုံးျဖတ္သြားမွာပါ" ဟု ေျပာႀကားသြားခဲ႔သည္။
" ဒါေပမယ့္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကေတာ့ ဘက္ေပါင္းစုံကေန ေသေသခ်ာခ်ာ စီစစ္သြားဖုိ႔လုိပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြ အလုပ္လုပ္လုိ႔ရႀကမွာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ခ်ည္းပဲ ဆုံးျဖတ္လုိ႔ေတာ့ မရပါဘူး။ တျခားသက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႔ အျမင္ေတြကုိပါယူျပီး ဆုံးျဖတ္သြားမွာပါ" ဟု ေျပာႀကားသြားခဲ႔သည္။
မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ရွိေသာ အလုပ္သမားမ်ား၏ အမ်ားစုသည္ တရားမ၀င္ အလုပ္သမားမ်ားျဖစ္ႀကျပီး ၀င္ေရာက္လာစဥ္က တရား၀င္ပါမစ္ျဖင့္ လာေရာက္ခဲ႔ေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္မ်ား၏ အႏုိင္က်င့္မွုႏွင့္ လုပ္ခလစာမ်ား ပုံမွန္မရျခင္းတုိ႔ေႀကာင့္ တရားမ၀င္အလုပ္သမားမ်ား ျဖစ္လာႀကရသည္။
ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဒါတြတ္ ဆရီ အနီဇာ အာမန္က အစုိးရသည္ ယခုအတည္ျပဳမည့္ ေပၚလစီအသစ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျဖစ္လာမယ့္အေႀကာင္းဆက္၊ အက်ဳိးဆက္မ်ားကုိ ေသခ်ာစြာ ကုိင္တြယ္ႏုိင္ရန္ လုိအပ္သည္ဟု ေထာက္ျပသြားခဲ႔သည္။
" ဒီလူေတြကုိ သူတုိ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြကုိ မထြက္ခြာခင္ ဒီမွာ အလုပ္လုပ္ကုိင္ခြင့္ျပဳမယ္ဆုိရင္ ရလာမယ့္ အက်ဳိးျမတ္ေတြနဲ႔ ျပႆနာေတြကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာဖုိ႔ေတာ့ လုိပါတယ္" ဟု ေျပာႀကားခဲ႔သည္။
မေလးရွားကုန္သြယ္မွု႔အသင္းအျပင္ အျခားေသာ မေလးရွားရွိ ပါတီအသီးသီးက မေလးရွားတြင္ ႏုိင္ငံျခားမွ ထပ္မံေခၚယူရမည့္ အလုပ္သမားျပႆနာမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားအင္အား လုိအပ္ေနေသာ အခက္အခဲမ်ားကုိ ဤနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းသင့္ေႀကာင္း အစုိးရအား တုိက္တြန္းထားသည္။
မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား တုိးတက္ထြန္းကားေနျပီး အလုပ္သမား လုိအပ္မွဳ ျပႆနာမ်ား ႀကဳံေတြ႔ေနရသည္။ ထုိ႔အျပင္ မေလးရွားလူမ်ဳိး အလုပ္သမားအား ငွားရမ္းပါက လုပ္ခလစာ ျမင့္မားျခင္းႏွင့္ အလုပ္ျပီးေျမာက္မွု မရွိျခင္းတုိ႔ေႀကာင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစုက ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားမ်ားအားသာ ငွားရမ္းလုပ္ကုိင္ခ်င္ႀကသည္။
အကယ္၍ ဤအစီအစဥ္သာ ျဖစ္ေျမာက္လာပါက မေလးရွားႏုိင္ငံ၏ အလုပ္သမားရွားပါးလာမွုျပႆနာအား ေျဖရွင္းရာ ေရာက္ျပီး ႏုိင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးအား ေလးစားလုိက္နာေသာ ႏုိင္ငံအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ခံရႏုိင္သည္ဟုလည္း ေထာက္ျပေျပာဆုိေနႀကသည္။